Choć na wymianę dachu z eternitu mamy czas do końca 2032r, nie znaczy to, z nie musimy nic robić. Jeśli nie dopilnujemy formalności — grożą nam kary, i to, co roku. Wszyscy właściciele budynków mają obowiązek prowadzić inwentaryzacje wyrobów z azbestu. W tym dachów z eternitu. Obowiązek dotyczy także prywatnych domów, garaży, komórek gospodarczych. Za jego niedopełnienie, jak i za naruszenie innych przepisów, grożą wysokie kary. Wyjaśniam, czego wymagają od nas przepisy, jak i wypełnić ciążące na nas obowiązki i jak uzyskać dofinansowanie na usuniecie eternitu z posesji.
Inwentaryzacje (spis) elementów.
Z azbestu mamy wykonywać co roku, wypełniając specjalny formularz, Informacji o wyrobach zawierających azbest”. Wzór formularza możemy uzyskać w gminie. Niektóre gminy same prowadzą inwentaryzacje. Zapytaj o to w swojej gminie. Jeśli tak jest, nie musisz już nic robić. Jeśli nie, inwentaryzacje musisz wykonać ty. Możesz to zrobić samodzielnie. Nie trzeba zatrudniać specjalistycznej firmy.
Oryginał wypełnionego formularza należy przechowywać przez rok. (do czasu wykonania następnej inwentaryzacji) a jego kopie należy przekazać do swojego urzędu gminy w terminie do 31 stycznia każdego roku. Jeśli dokument przekażemy później, nie grozi nam kara. Natomiast za jego brak możemy otrzymać grzywnę w wysokości 1000 zł. Grzywna może być nakładana nawet kilka razy (aż do czasu złożenia kopii wypełnionego formularza w urzędzie gminy).
Ocenę elementów zawierających azbest (w jakim są stanie) wykonuje się z pierwszą inwentaryzacją – na formularzu z Powiatowego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Także w tym przypadku przepisy nie wymagają zatrudnienia specjalisty lub firmy, wiec ocenę możemy wykonać sami. Oryginał wypełnionego formularza przechowujemy do czasu wykonania kolejnej oceny, a kopie składamy do Powiatowego Urzędu Nadzoru Budowlanego (PINB). W ciągu 30 dni od jego sporządzenia. Niedostarczenie kopii podlega grzywnie do 1000 zł Może zostać ona nałożona kilka razy (aż do dostarczenia kopii do PINB). Termin kolejnej oceny zależy od wykonanej oceny elementów azbestowych: za 5 lat, gdy jest dobra, i po roku, gdy jest zła.
Wszelkie prace budowlane, przewóz i składowanie azbestu
Nie mogą być wykonywane samodzielnie. Mogą je prowadzić tylko wyspecjalizowane firmy wykonawcze lub odbierające i składujące odpady niebezpieczne. Są to usługi odpłatne. Dane firm uzyskasz w urzędzie gminy lub powiatu. Prace związane z demontażem, konserwacją, a nawet pomalowaniem elementów azbestowych podlegają zgłoszeniu do PINB 30 dni przed ich rozpoczęciem. Jeśli składujemy (np. na podwórku) elementy azbestowe – to nielegalne. Trzeba przekazać je firmie odbierającej azbest. Kara za samodzielne wykonanie takich prac oraz za nielegalne składowanie azbestu to nawet parę tysięcy zł lub areszt.
Postawa prawna:
1) Art. 162. 4i5 oraz 346! Ustawy Prawo ochrony środowiska (T): Dz. U. 2019, poz.,13961).
2) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 13.12.2010 r. ws. wymagań w zakresie wykorzystania wyrobów zawierających azbest […] (Dz. U. 2011 nr 8 poz.31).
3) Rozporządzenie Min. Gospodarki, Pracy i Polityki Społ. z 2.04.2004 r. ws. sposobów […] użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. 2004, nr 71, poz.649)
Jak uzyskać dofinansowanie na usuniecie eternitu
Każda gmina ma obowiązek realizować program inwentaryzacji i utylizacji azbestu. Gminy mogą także prowadzić programy dofinansowania dla mieszkańców do prac związanych z usuwaniem azbestu – z pieniędzy gminy lub ze środków pozyskanych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska (WFOŚ).
Dofinansowanie wynosi od 40 do 100 proc. kosztów wynagrodzenia firmy współpracującej z gminą, mającej odpowiednie uprawnienia, która bezpiecznie usunie i wywiezie elementy azbestowe.
Urzędnicy gminy powinni pomóc w wypełnieniu wniosku o dotacje. Informacje i pomoc można uzyskać też w zamiejscowych wydziałach WFOŚ i urzędach powiatu.
UWAGA ! Dotacja obejmuje usuniecie eternitu, a nowy dach musimy sfinansować sami.
Jeśli gmina nie prowadzi dotacji, warto skontaktować się z radnymi i urzędnikami. Mieszkańcy mają prawo domagać się od nich, aby drożyli program dofinansowania i wystąpili o dotacje z WFOŚ.
Program dotacji z WFOŚ na usuwanie azbestu zostanie zamknięty w 2023 r.
